Header afbeelding
Gezondheidscentrum HuisDokZuid
1e Wormenseweg 330 7333 GZ
Apeldoorn

Terug naar overzicht

Medische Encyclopedie

Inhoud

vitamine K

Vitamine K (fytomenadion) is nodig voor de bloedstolling. Het komt van nature voor in verse groenten, lever, melk en olie.

Het wordt gebruikt bij een tekort aan vitamine K, bijvoorbeeld bij cystische fibrose.

Wat doet vitamine K en waarbij gebruik ik het?

Vitamine- en mineralengebrek

Een tekort aan vitamine K geeft meer kans op bloedingen. Een tekort kan voorkomen bij enkele ziektes en door gebruik van sommig medicijnen.

Vitamine K komt van nature voor in verse groenten, lever, melk en olie. Ook de bacteriën die bij de mens in de darm leven, produceren deze vitamine.

Bij gebruik bloedverdunners
Soms worden grotere hoeveelheden vitamine K toegepast als mensen bloedverdunnende middelen gebruiken bij ontregelde  bloedstolling. Bijvoorbeeld acenocoumarol en fenprocoumon. Een ontregeling kan ontstaan bij gebruik van te veel bloedverdunners. Het kan ook komen door bestanddelen uit voedsel, andere medicijnen, koorts of andere bijkomende kwalen. Ook worden een enkele keer grote hoeveelheden vitamine K gebruikt om een bloeding te stelpen, Of een bloeding te voorkomen als daar een grote kans toe is.


Door bepaalde ziekten
Door sommige aandoeningen, zoals bepaalde darmziekten, nemen de darmen te weinig vitamine K in het lichaam op. Of wordt er te weinig in de darmen aangemaakt. Dan is soms een aanvulling van vitamine K nodig.

Bij medicijngebruik
Sommige medicijnen kunnen de hoeveelheid of het effect van vitamine K verminderen. Bijvoorbeeld bepaalde ontstekingsremmende pijnstillers, enkele middelen tegen epilepsie, sommige antibiotica als deze langdurig worden gebruikt, enkele middelen tegen een te hoog cholesterolgehalte (colestyramine en colestipol). Dan is soms een aanvulling van vitamine K nodig.


Effect
Een vitaminegebrek is binnen een paar dagen op peil. De bloedstolling verbetert na 6-12 uur. Na een injectie verbetert de bloedstolling binnen 2 uur. Stelpen van een bloeding begint pas na ongeveer 3 uur.

Lees meer over vitamine- en mineralengebrek . “

Cystische fibrose

Cystische fibrose (CF), ook wel cystic fibrosis of taaislijmziekte genoemd, is een erfelijke ziekte. Bij cystische fibrose is het slijm in veel organen veel taaier dan normaal, onder andere in de darmen. De darmen kunnen het voedsel daardoor niet goed verteren.

Wilt u toch voldoende voeding binnen krijgen. Dan is een energierijke voeding nodig met extra veel vitamines, zoals vitamine K.

Vitamine K vult het tekort als gevolg van cystische fibrose aan.

Lees meer over cystische fibrose . “

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Vitamine K wordt in de darmen door darmbacteriën gemaakt en komt voor in ons voedsel. Bij een dosering om een tekort aan te vullen zullen geen bijwerkingen ontstaan. Ook eenmalig een grote hoeveelheid vitamine K-druppels op advies van de trombosedienst, heeft meestal geen bijwerkingen.

Bij een injectie kunnen soms wel bijwerkingen optreden. Deze bijwerkingen zijn de volgende.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Pijn op de injectieplaats.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Overgevoeligheid voor één van de bestanddelen. Dit kunt u merken aan huiduitslag, roodheid en jeuk. In zeldzame gevallen ontstaat er benauwdheid, overmatig zweten of flauwvallen.

    Waarschuw dan meteen een arts. In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik vitamine K gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • De bloedverdunnende medicijnen acenocoumarol en fenprocoumon. Vitamine K maakt deze medicijnen onwerkzaam. Raadpleeg hierover de trombosedienst.
    Gebruikt u al een vitamineproduct of vloeibare voedingsproducten met vitamine K? Stop daar dan niet opeens mee als u een bloedverdunnend medicijn gebruikt. De bijwerkingen van het bloedverdunnende medicijn kunnen dan erger worden. Raadpleeg hierover de trombosedienst.
    Denk voor het bovenstaande ook aan vitamineproducten met vitamine K (fytomenadion) die u zonder recept kunt krijgen.
    Soms wordt vitamine K juist gebruikt op voorschrift van de trombosedienst om de werking van het bloedverdunnende medicijn tegen te gaan. Bijvoorbeeld in geval van een te sterk effect van het bloedverdunnende medicijn.

Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Het medicijn is niet schadelijk voor het kind.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht, maar is niet schadelijk voor het kind.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de goede dosering altijd in de bijsluiter of op het etiket van de apotheek.

Hoe?

  • Geconcentreerde drank op voorschrift van de trombosedienst: neem de voorgeschreven hoeveelheid drank in één keer in. Meestal levert de apotheek u de goede hoeveelheid af in een doseerspuitje. U kunt de drank op een broodkorstje doen of op een lepeltje. Soms levert de apotheek u een flesje af, waar meer inzit dan u nodig heeft. Gooi wat is overgebleven weg.
  • Injecties worden door een arts of verpleegkundige gegeven.

Wanneer?

  • Bij vitaminegebrek: het beste kunt u vaste tijden om in te nemen kiezen. Dan vergeet u minder snel een dosis.
  • Bij een ontregeling van de bloedstolling of een bloeding: gebruik dit middel zodra u het in huis heeft. Behalve als uw arts u anders heeft geadviseerd. Soms moet u de dosering over een aantal keer op de dag verdelen.
  • Om een bloeding bij een operatie te voorkomen: gebruik dit medicijn volgens voorschrift van uw trombosedienst. Meestal moet u het 36 tot 48 uur voor de operatie innemen. Wordt de operatie uitgesteld? Vraag dan aan uw trombosedienst wanneer u het medicijn moet gebruiken.

Hoe lang?

  • Vitaminegebrek: een vitaminegebrek is binnen een paar dagen op peil. Meestal moet u vitamine K door blijven gebruiken om de hoeveelheid op peil te houden. Dit hangt af van de oorzaak van het vitaminegebrek.
  • Ontregeling van de bloedstolling bij gebruik van bloedverdunners: meestal is een eenmalige dosis voldoende om de bloedstolling weer goed te krijgen.